Verslaving is een onderwerp waar vaak pas over gesproken wordt als de situatie uit de hand gelopen is. Toch kan het herkennen van het moment waarop je verslaafd raakt en het aangaan van een behandeling van verslaving, veel problemen voorkomen. Veel mensen vragen zich af waar de grens ligt tussen iets leuk of prettig vinden en een daadwerkelijke afhankelijkheid. In deze blog leggen we uit wat de waarschuwingssignalen zijn en hoe je bijtijds kunt herkennen of er sprake is van een verslaving.

Wat is verslaving?

Verslaving betekent dat je niet meer zonder een middel of gedrag kunt en dat dit een centrale rol in je leven speelt. Of het nu gaat om alcohol of drugs: het hebben van controleverlies en het steeds sterker verlangen naar het middel zijn belangrijk.

Vaak sluipt verslaving er langzaam in. In het begin lijkt het gebruik nog onschuldig en onder controle. Langzamerhand neemt het gebruik toe en krijgt het een steeds grotere impact op het dagelijks functioneren. Je merkt bijvoorbeeld dat andere verplichtingen, hobby’s of relaties eronder gaan lijden. Dit is een belangrijk signaal dat het misgaat.

Signalen van verslaving

Bepaalde signalen kunnen erop wijzen dat je niet meer helemaal zelf de controle hebt. Veelgehoorde verschijnselen zijn onder andere het niet meer kunnen stoppen met gebruiken, terwijl je dat wel wilt. Ook tolerantie, waarbij je steeds meer nodig hebt om hetzelfde effect te bereiken, is een duidelijk teken. Verder kunnen stemmingswisselingen, prikkelbaarheid en geheimzinnig gedrag rondom gebruik wijzen op een mogelijk probleem.

Het verwaarlozen van afspraken en verantwoordelijkheden komt vaak voor. Je merkt dat je afspraken vergeet, minder presteert op je werk of studie en contacten met vrienden en familie verminderen. Wanneer je sociale leven steeds meer plaatsmaakt voor gebruik, is het tijd om jezelf af te vragen of er sprake is van een

verslaving

. Schaamte en ontkenning spelen bovendien vaak een grote rol, waardoor het probleem niet altijd zichtbaar is voor de buitenwereld.

Wanneer is hulp inschakelen verstandig?

Hulp zoeken kan spannend zijn, maar het is belangrijk om te beseffen dat je er niet alleen voor staat. Zodra je merkt dat het gebruik beperkingen oplevert in je dagelijks leven of als je omgeving zorgen uitspreekt, is het goed om na te denken over een volgende stap. Je hoeft niet te wachten tot de problemen onoverkomelijk zijn. Vroegtijdige signalering en erkenning helpen om erger te voorkomen.

Verschillende instanties en behandelcentra bieden begeleiding en behandeling aan mensen die kampen met verslavingsproblematiek. Ook bij beginnende klachten kun je al laagdrempelig advies of een gesprek aanvragen. Door meer inzicht te krijgen in je eigen situatie, wordt het makkelijker om een keuze te maken die past bij wat jij nodig hebt. De eerste stap is het aanknopingspunt naar herstel.

Omgaan met onzekerheid en vragen

Het is logisch dat je twijfels of schaamte kunt voelen bij het vermoeden van een verslaving. Dit maakt het soms lastig om het gesprek aan te gaan of hulp te zoeken. Toch kan het delen van je gevoelens met een vertrouwd persoon of met een professional veel opluchten. Er zijn verschillende informatiepunten waar je terecht kunt voor advies of een luisterend oor, zonder direct grote stappen te hoeven zetten.

Blijf alert op rode vlaggen zoals een toename van gebruik, steeds weer terugvallen in oude patronen en het steeds minder goed functioneren in het dagelijks leven. Juist door op tijd te handelen, vergroot je de kans op herstel en kun je vervelende gevolgen voorkomen. Het belangrijkste is dat je blijft luisteren naar signalen van je eigen lichaam en geest, en waar nodig niet schroomt om contact te zoeken voor hulp of uitleg.